Felo Majlis Profesor Negara, Jeniri Amir, berkata masyarakat berbilang kaum yang kukuh dalam masyarakat Sarawak dapat dilihat dalam sejumlah besar keluarga campuran, menghalang pemimpin mencetuskan sentimen perkauman.
“Sebagai contoh, seseorang itu mungkin Melanau manakala isterinya Iban, dan abang iparnya adalah Cina. Jadi jika seseorang berkata sesuatu tentang orang Cina, mereka mungkin menyinggung perasaan keluarga mereka sendiri. Jika saya berkata sesuatu tentang Dayak, saya juga akan menyinggung perasaan ahli keluarga saya sendiri.
“Kita tidak mampu untuk menimbulkan ketegangan kerana politik. Kita ‘jaga hati’ (menjaga perasaan) keluarga dan rakan-rakan kita. Sebab itu kita ada ramai pemimpin yang rasional.
“Terdapat rasa hormat yang diwujudkan,” katanya dalam temu bual dengan FMT.
Kerana itu, kata Jeniri, kaum dan agama tidak pernah menguasai politik Sarawak, tidak seperti di Semenanjung. Setiap kali retorik perkauman mendominasi tajuk utama di Semenanjung, rakyat Sarawak sering melihatnya dengan rasa tidak percaya, tambahnya.
Beliau berkata ahli politik di Malaysia Barat harus mencontohi model politik Sarawak, yang membolehkan negeri Borneo itu menjauhkan diri daripada ketegangan yang sering dilihat di Semenanjung.
“Di Sarawak, naratif politik sangat berasaskan kepada pelbagai kaum. Itulah ciri politik di Sarawak. Kita tidak bermain isu kaum. Itu tradisi parti-parti di sini, terutamanya Parti Pesaka Bumiputera Bersatu (PBB).”
Dick Lembang Dugun daripada Universiti Malaysia Sarawak berkata nilai kepelbagaian kaum dicerminkan dengan baik oleh Gabungan Parti Sarawak (GPS), gabungan pentadbiran negeri.
Beliau memetik GPS serta pimpinannya, PBB, yang dibahagikan kepada sayap Bumiputera dan Pesaka, dengan cawangan dikumpulkan dalam setiap sayap.
Sayap Bumiputera terdiri daripada ahli-ahli daripada masyarakat Melayu, Melanau, dan Kedayan, manakala sayap Pesaka terdiri daripada masyarakat Dayak, termasuk Iban, Bidayuh, dan Orang Ulu.
Parti Rakyat Bersatu Sarawak yang sebahagian besarnya disertai kaum Cina dan Parti Demokratik Progresif yang berbilang kaum serta Parti Rakyat Sarawak juga merupakan sebahagian daripada GPS.
“Di Sarawak, kita tidak mempunyai satu parti untuk satu kaum,” kata Dugun.
Beliau juga berkata parti pembangkang di Sarawak seperti DAP dan PKR bergerak dalam cara yang berbeza berbanding rakan sejawatan mereka di Malaysia Barat.
“Walaupun nama parti mereka sama, ia berbeza dari segi perjuangan. (Di Sarawak) mereka tidak menggunakan kaum dan agama untuk membangkitkan sentimen.”
Dugun berkata pemimpin politik di Sarawak telah memupuk budaya politik unik berasaskan kesederhanaan dan perpaduan, sambil menambah bahawa mesej politik paling menghubungkan rakyat Sarawak ialah mesej yang memfokuskan kepada kestabilan dan keterangkuman.
“Sarawak bukan seperti Semenanjung. Kita ada cara kita sendiri. Politik kita berbeza. Kita tidak fokus kepada kaum. Kita fokus pada perpaduan dan pembangunan,” katanya.