Lee Kuok Tiung dari Universiti Malaysia Sabah berkata pemimpin Umno Sabah boleh menjaga kesetiaan pada masa lalu kerana “tiada siapa yang mahu menjadi sebahagian daripada pembangkang”.

Bagaimanapun, apabila Umno hanya memenangi 17 kerusi DUN pada 2018 dan kuasa Umno Sabah merosot, “pengikutnya, yang berbeza pendapat, mudah berpaling tadah kepada pemimpin mereka malah menyertai parti lain”, kata Lee kepada FMT.

Beliau berkata keretakan dalam Umno Sabah semakin ketara selepas “Langkah Kinabalu”, percubaan rampasan kuasa yang gagal diketuai Ketua Umno Sabah Bung Moktar Radin untuk menggulingkan Ketua Menteri Sabah Hajiji Noor tahun lepas.

Lee sebelum ini berkata campur tangan Barisan Nasional (BN) di peringkat pusat perlu bagi mengurangkan perbalahan antara puak Umno Sabah.

Timbalan Pengerusi BN berkata keputusan sama ada gabungan itu bertanding sendirian atau bekerjasama dengan parti lain pada PRN Sabah ke-17 akan diputuskan di peringkat pusat. Sabah akan berdepan pilihan raya tahun depan.

Oh Ei Sun dari Institut Hal Ehwal Antarabangsa Singapura bersetuju bahawa perpecahan dalam Umno Sabah timbul selepas parti itu tidak lagi memimpin kerajaan negeri.

Oh berkata Umno memperoleh lebih separuh kerusi DUN pada 2013, memenangi 34 daripada 60 kerusi. Walau bagaimanapun, jumlahnya dikurangkan separuh pada 2018.

Disebabkan Umno Sabah tidak lagi memimpin kerajaan negeri, “ia tidak berada dalam kedudukan untuk menenangkan ramai panglima perangnya, yang berani memperlihatkan cita-cita mereka untuk menguasai satu sama lain”, kata Oi.

Beliau berkata tindakan tikam belakang di kalangan panglima perang Umno untuk kepentingan peribadi di negeri itu akan menjadi cabaran kepada pemulihan parti di Sabah.

Oh memetik ketika Shahelmey Yahya digantung keahlian Umno kerana enggan mengikut ketetapan parti semasa cubaan menggulingkan Hajiji dan kemudiannya dilantik sebagai timbalan ketua menteri Sabah.