Azhar Azizan Harun berkata FTPA diwujudkan untuk menghalang seorang perdana menteri daripada memanggil pilihan raya mengejut pada bila-bila masa sebelum tempoh lima tahunnya tamat tanpa kelulusan Parlimen.
“FTPA bukan untuk menghalang mana-mana kerajaan daripada dijatuhkan secara sah oleh sikap tidak percaya atau apabila ia gagal meluluskan belanjawan,” kata Azhar kepada FMT.
Beliau mengulas cadangan Timbalan Perdana Menteri Zahid Hamidi supaya rang undang-undang khas dibentangkan di Dewan Rakyat bagi mengelakkan sebarang cubaan menggulingkan kerajaan yang dipilih.
Zahid, yang juga presiden Umno, berkata undang-undang sebegitu penting bagi memastikan pakatan pemerintah terus berkuasa untuk penggal penuh dan menghapuskan ancaman pembangkang untuk menukar kerajaan.
Namun Azhar, yang lebih dikenali sebagai Art Harun, berkata apa yang diperkatakan oleh Zahid itu bukan FTPA, sambil menambah istilah yang salah telah menyebabkan kekeliruan di kalangan orang ramai.
“Apa yang dicadangkan Zahid bukanlah FTPA. Dia mencadangkan sesuatu yang baharu, sesuatu yang tidak pernah didengari oleh orang lain, (dan) tidak pernah wujud dalam demokrasi (amalan) Westminster setakat yang saya tahu.”
Susulan cadangan Zahid, Menteri di Jabatan Perdana Menteri (Undang-Undang dan Reformasi Institusi) Azalina Othman Said, bekas menteri undang-undang Takiyuddin Hassan dan media merujuknya sebagai FTPA.
Cadangan itu bagaimanapun mendapat reaksi berbeza daripada kedua-dua pihak, dengan Perdana Menteri Anwar Ibrahim berkata ia bukan keutamaan.
Azhar berkata beliau tidak tahu jika terdapat mana-mana negara Komanwel yang mempunyai parlimen ala Westminster, mempunyai undang-undang menghalang kerajaan daripada ditumbangkan kerana kurang keyakinan di kalangan Ahli Parlimen, sama ada melalui undi tidak percaya atau cara undang-undang lain. .
“Jika kita meluluskannya, kita akan menjadi yang pertama berbuat demikian,” kata Azhar, yang merupakan Speaker dari Julai 2020 hingga Disember 2022.
Menurut Azhar, FTPA, seperti yang ditetapkan oleh undang-undang Inggeris pada masa itu, memerlukan perdana menteri mendapatkan persetujuan majoriti dua pertiga di Dewan Rakyat untuk pilihan raya mengejut.
Azhar yang juga seorang peguam, berkata pada 2017 Perdana Menteri UK Theresa May memperoleh mandat yang diperlukan untuk pilihan raya mengejut.
“Kuasa untuk membubarkan Parlimen adalah senjata politik yang sangat penting bagi mana-mana perdana menteri. Beliau boleh memanggil pilihan raya mengejut dengan membubarkan Parlimen pada bila-bila masa, itulah sebabnya FTPA adalah penting untuk mencegah penyalahgunaan dan memberi kepastian bila pilihan raya umum boleh diadakan,” katanya.
Sementara itu, Wong Chin Huat dari Universiti Sunway berkata FTPA atau undang-undang anti-lompat sekali pun tidak boleh menghalang pembubaran kerajaan gabungan selepas pilihan raya.
Bagaimanapun, beliau berkata FTPA meningkatkan demokrasi dan kuasa rakan kongsi junior dalam kerajaan campuran dengan mendapatkan majoriti dua pertiga untuk perdana menteri memohon pembubaran awal Parlimen.
“Ini bermakna tiada perdana menteri boleh memohon secara sepihak untuk mengadakan pilihan raya (jika rakan kongsi junior dalam kerajaannya) tidak bersedia.”