Perunding pengangkutan Rosli Azad Khan berkata, tiga kementerian iaitu pengangkutan, kewangan dan kerja raya, semuanya memainkan pelbagai peranan dalam membuat keputusan berkenaan infrastruktur pengangkutan, kemudahan, perkhidmatan dan dasar.
Hasilnya, perkhidmatan pengangkutan awam dan perancangan sistem pengangkutan telah berpecah.
Katanya, walaupun Kuala Lumpur, Putrajaya dan Labuan diuruskan di bawah Kementerian Wilayah Persekutuan, namun semua majlis bandar raya dan perbandaran lain terletak di bawah Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan.
“Struktur dan aturan seperti ini adalah kompleks dan rumit. Tahap kecekapannya juga rendah yang mana pada masa lalu, ia telah mengakibatkan masalah yang ditimbulkan oleh diri sendiri.
“Ini tidak berkesan untuk matlamat perancangan jangka panjang, mahupun membantu pembangunan ekonomi,” kata Rosli yang mempunyai pengalaman lebih 30 tahun dalam industri.
Beliau berkata, dasar yang mengehadkan pemilikan kenderaan atau kereta tidak akan menjadi kepentingan Kementerian Pengangkutan kerana pendapatan utama Jabatan Pengangkutan Jalan (JPJ) adalah daripada cukai jalan, pendaftaran kenderaan baharu dan lesen memandu.
Menurut Rosli, penswastaan semua pelabuhan di negara bermakna pihak berkuasa pelabuhan, yang berada di bawah kementerian akan bertindih, kecuali peranan minimumnya yang memungut statistik pelabuhan dan bayaran pajakan pelabuhan tahunan daripada pengusaha pelabuhan.
Begitu juga dengan Suruhanjaya Penerbangan Malaysia (Mavcom) yang memainkan “peranan yang sangat terhad” dalam perancangan dan operasi lapangan terbang kerana hampir semua lapangan terbang berada di bawah Malaysia Airports Holdings Berhad (MAHB), iaitu terletak di bawah Kementerian Kewangan.
Selain itu, Rosli berkata campur tangan politik dalam perancangan dan operasi pengangkutan telah terbukti menjadi “penghalang terbesar” dalam kes projek Landasan Berkembar Elektrik Lembah Klang Fasa 2 (KVDT2) yang melibatkan pemulihan 265km landasan kereta api dari Salak Selatan di Kuala Lumpur ke Seremban, dan dari Simpang Pelabuhan Klang berhampiran MidValley di Kuala Lumpur ke Pelabuhan Klang.
Projek itu dibatalkan oleh kerajaan Pakatan Harapan (PH), kemudian diteruskan namun dibatalkan semula oleh kerajaan pimpinan Perikatan Nasional (PN) yang membawa tindakan saman oleh kontraktor, Dhaya Maju-LTAT.
Katanya, kegagalan untuk memulihkan landasan kereta api telah menyebabkan penumpang menggunakan pengangkutan jalan raya dan landasan yang tidak dibaiki secara berterusan mengakibatkan jumlah penumpang KTM menurun daripada 134,000 sehari pada 2015 kepada kurang daripada 20,000 sehari pada 2022.
“Tanpa kajian yang sewajarnya, pertimbangan perancangan, penilaian dan penilaian menyeluruh terhadap permintaan perjalanan dan tentang cara menyediakan bahagian kapasiti bekalan, kerajaan nampaknya telah membuat keputusan ad hoc yang lemah dan tergesa-gesa,” katanya.