Mencari keseimbangan antara perkhidmatan awam dan daya maju komersial adalah penting, kata perunding pengangkutan Wan Agyl Wan Hassan yang mengulas kenyataan Premier Sarawak Abang Johari Openg baru-baru ini bahawa beliau tidak menjangkakan syarikat penerbangan itu menguntungkan.
Abang Johari berkata kejayaan syarikat penerbangan itu akan lebih diukur dengan sumbangannya kepada keseluruhan ekonomi Sarawak berbanding keuntungan kewangannya.
Sarawak secara rasmi mengambil alih MASwings dan menjenamakan semula sebagai AirBorneo bulan lepas.
Wan Agyl memuji Abang Johari kerana visinya yang berani tetapi memberi amaran bahawa syarikat penerbangan yang disokong kerajaan di seluruh dunia mempunyai pelbagai kekayaan. “Sarawak harus mengambil iktibar daripada kisah kejayaan dan kisah peringatan,” katanya kepada FMT.
Beliau juga menegaskan banyak syarikat penerbangan nasional telah bergelut dengan pengembangan yang berlebihan dan salah urus kewangan, yang membawa kepada pergantungan yang besar untuk diselamat kerajaan.
“Mencari keseimbangan antara perkhidmatan awam dan daya maju komersial adalah kunci,” kata Wan Agyl.
Beliau berkata AirBorneo boleh menjadi strategik dengan menawarkan laluan menguntungkan untuk mengimbangi kos laluan penting tetapi kurang menguntungkan jika bergantung semata-mata kepada sokongan kerajaan.
“Jika dilakukan dengan betul, AirBorneo boleh menjadi pemboleh sebenar pertumbuhan ekonomi dan ketersambungan untuk Sarawak, bukannya hanya syarikat penerbangan milik kerajaan negeri yang dibebani oleh tekanan kewangan,” tambahnya.
Menteri Pengangkutan Loke Siew Fook berkata walaupun Sarawak kini telah memperoleh MASwings, Putrajaya akan terus memberi subsidi kepada kos penerbangan 40 laluan perkhidmatan udara luar bandar (RAS) di Sarawak dan Sabah. Perkhidmatan itu menggunakan pesawat turboprop.
Wan Agyl berkata AirBorneo juga harus mengambil ‘pendekatan berhati-hati’ untuk pengembangan dengan operasi jet.
Menurutnya, walaupun penerbangan laluan antarabangsa seperti Bali dan Shenzhen adalah ‘menarik’, syarikat penerbangan itu harus menjadikan keutamaannya untuk mengukuhkan hubungan domestik dan intra-Borneo.
Katanya, syarikat penerbangan itu harus menyediakan akses lebih baik kepada mereka yang tinggal di bandar kecil dan kawasan luar bandar akses daripada mengalihkan tumpuannya kepada pasaran pelancongan serantau.
Abang Johari berkata sebelum ini bahawa terdapat rancangan untuk menghubungkan Kuching ke destinasi utama seperti Jakarta, Bali, Hong Kong dan Shenzhen.
Sementara itu, perunding penerbangan di Singapura, Brendan Sobie, berkata beliau tidak menjangkakan operasi jet yang dicadangkan AirBorneo akan menguntungkan memandangkan persaingan sengit dalam pasaran penerbangan Malaysia, saiz sub-skala kecil syarikat penerbangan baharu itu dan saiz pasaran Sarawak yang kecil.
Sobie berkata sektor Kuching-Kuala Lumpur, yang menyaksikan permintaan tertinggi, juga sangat kompetitif. “Tambang purata adalah rendah, menyukarkan AirBorneo menjana keuntungan sebagai pemain kecil,” tambahnya.
Sebaliknya, katanya, laluan antarabangsa yang ingin disediakan syarikat penerbangan itu tidak mendapat permintaan tinggi, justeru lebih berkemungkinan tidak menguntungkan.
Sobie juga menjangkakan operasi turboprop yang memberi perkhidmatan kepada laluan RAS akan mengalami peningkatan kerugian memandangkan AirBorneo tidak akan menikmati banyak sinergi yang dimiliki MASwings sebagai sebahagian daripada Kumpulan Penerbangan Malaysia.
“Walaupun kerajaan persekutuan bersedia untuk terus menampung kerugian operasi turboprop, kerajaan negeri perlu menampung kerugian yang ditanggung oleh operasi jet itu,” katanya.